Đèo Ngang nằm ở ranh giới của hai tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình và “cổng trời” Hoành Sơn Quan là một danh thắng vốn đã nổi tiếng từ xưa. Từ đây, phóng tầm mắt là cả một vùng đất Kỳ Nam, Kỳ Anh, Hà Tĩnh rộng lớn nhưng đáng tiếc, đường lên di tích này dường như bị lãng quên với những dấu tích hoang phế.
Đèo Ngang nằm trên quốc lộ 1A, vắt qua dãy Hoành Sơn, một chi núi của Trường Sơn Bắc mọc lấn ra tận biển Đông với điểm chót là mũi Đao, mũi Độc. Hoành Sơn là biên giới tự nhiên Việt - Chiêm xưa, nay là địa giới hành chính giữa hai tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình. Hoành Sơn Quan được xem như một chứng tích lịch sử đặc biệt, một điểm nhấn cho vẻ đẹp của dãy núi Hoành Sơn.
Dưới thời vua Minh Mạng, vào năm 1833, “Cổng Trời” di tích cửa ải Hoành Sơn Quan bằng gạch đá được xây dựng với mục đích để kiểm soát việc qua lại đèo.
Hoành Sơn Quan mang trong mình vẻ trầm mặc, cổ kính. Cổng cao hơn 4m, ở trên cửa đắp nổi ba chữ “Hoành Sơn Quan”. Theo một vài sách cổ có ghi rằng ở đỉnh Đèo Ngang, hai phía đều có đắp các cấp đá, qua một quãng đường dốc ngắn khoảng 50m, trước cổng phía bắc Hoành Sơn Quan đã thấy gần 100 bậc đá, mỗi bậc dài khoảng 6m, rộng 0,4m. Hoành Sơn Quan giờ đây tuy không nguyên vẹn, nhưng vẫn uy nghi, phong trần nơi đầu núi góc biển.
Trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, Hoành Sơn Quan vẫn sừng sững trên non cao, mặc dù máy bay và tàu chiến địch điên cuồng đánh phá khu vực trọng điểm này. Nơi đây từng chứng kiến nhiều trận chiến đấu ngoan cường và sự hy sinh quả cảm của nhiều lực lượng bộ đội phòng không, công binh, thanh niên xung phong, giao thông vận tải, dân quân tự vệ để giữ vững huyết mạch giao thông phục vụ tiền tuyến lớn chống Mỹ toàn thắng.
Vào năm 2005, Hoành Sơn Quan được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp tỉnh. Theo thời gian, Hoành Sơn Quan bị lãng quên, phủ trên mình sự cổ kính, rêu phong và... sự cả xuống cấp nghiêm trọng cần được trùng tu.
Nếu có dịp du lịch Hà Tĩnh hay Quảng Bình, bạn hãy ghé qua điểm tham quan bị "lãng quên" này, để cảm nhận được hết vẻ đẹp oai hùng của nơi đây nhé.
Tổng hợp
Quảng cáo